Śluza wodna to specjalna konstrukcja, która należy do tak zwanych hydrotechnicznych. Buduje się ją na rzekach, ale też pomiędzy jeziorami. Budownictwo tego typu ma na celu umożliwienie swobodnej żeglugi rozmaitych jednostek wodnych, ponieważ śluza najprościej mówiąc wyrównuje różnice w poziomie wody właśnie. Jest kilka rodzajów tych konstrukcji. Pierwszy to te jednokomorowe, służące do śluzowania jednego statku. Dalej mamy śluzy podwójne lub bliźniacze, które mogą śluzować dwa statki lub więcej. Istnieją też śluzy workowate, które przydają się, gdy rzeka jest w pewnym miejscu ustawiona pod bardzo ostrym kątem. Śluzy posiadają specjalne, ruchome wrota, które umożliwiają ich sprawne działanie, przeważnie są to bardzo ogromne i interesujące konstrukcje. Historia tego elementu żeglugi rozpoczęła się w Chinach, w roku 984. Wynalazł ją niejaki Ciao Weiyue, gdyż poprzednie rozwiązania o identycznych zastosowaniach były zwyczajnie niebezpieczne. Śluza dotarła do Europy dopiero w 1373 roku, czyli prawie czterysta lat później. Wynika to z faktu, że tak monumentalne konstrukcje wodne nie były wtedy niezbędne, a w transporcie wodnym stosowano rozmaite inne rozwiązania. Poza tym – z Chinami udało się nawiązać stały kontakt dużo, dużo później. Słowo śluza pochodzi jak można się domyśleć z łaciny – Chińczycy nazwali to oczywiście inaczej – i oznacza coś na kształt wyłączać. Pochodzi od swoistego skrótu od excludere, który zmienił się w sclusa. My, jako Słowianie, zamieniliśmy s na ś.
